Tenzij je in een grot woont, word je dagelijks gebombardeerd door kommer en kwel over de huidige toestand van de economie. Iedereen heeft het over recessie, werkloosheid, faillissementen, hoge benzine- en kruidenierprijzen, rampen op de aandelenmarkt en onroerend goed, winkelsluitingen, enzovoort.
Nieuwsflits! We maken het alleen maar erger door er zoveel aandacht aan te besteden, want slecht nieuws over de economie is altijd een self-fulfilling prophecy.
Laten we eens kijken hoe dit werkt. Starbucks opende bijvoorbeeld elke dag ergens ter wereld één Breda Nieuws winkel. (Ik las zelfs ergens dat het er drie of vier per dag waren.) Eerder dit jaar sloten ze zelfs 100 winkels. Waarom sluiten winkels? Meestal is het omdat ze niet genoeg zaken krijgen. We kunnen dus logischerwijs concluderen dat mensen niet meer zo vaak koffie gaan drinken als vroeger.
Oké, dus koffie (die iemand anders voor je maakt) wordt als een luxe beschouwd, en het is een van de eerste dingen die je moet doen als je begint “op je uitgaven te letten”. Dus als we stoppen met het kopen van luxe koffiedranken en luxe koffiedrankwinkels beginnen te sluiten, wat gebeurt er dan? De medewerkers van de winkels zijn nu werkloos. In het geval van een franchisebedrijf (wat Starbucks niet is), kan een gezin zijn enige bestaansmiddelen verliezen. Ze geven op hun beurt geen geld meer uit, ontvangen misschien een werkloosheidsuitkering, misschien zien ze zelfs hun huis in beslag worden genomen. Als een kaartenhuis begint de hele economie in te storten.
Waarom bombarderen ‘ze’ ons eigenlijk graag met zoveel slecht nieuws? Laten we voor de doeleinden van dit artikel “zij” en “zij” definiëren als de media zelf, plus de mensen die nieuws leveren aan de media. Er zijn verschillende redenen waarom “zij” ons liever slecht nieuws dan goed nieuws brengen. Hier zijn twee grote:
1. Slecht nieuws krijgt aandacht. Het verkoopt kranten en vergroot het aantal luisteraars en kijkers. Televisie is de grootste aandachtstrekker, omdat beelden boeiender zijn dan gedrukte woorden of gesproken woorden, en bewegende beelden zelfs nog meer dan stilstaande beelden. Maar laten we eerlijk zijn. Kopen we eerder een krant met de kop ‘Vliegtuigcrash doodt honderden’ of een krant met de tekst ‘Luchtvaartmaatschappij vestigt nieuw record voor veilige landingen’?
2. Slecht nieuws geeft ons een hopeloos gevoel. En als we ons hopeloos voelen, opent het de deur voor iemand om ons hoop te bieden, wat op zijn beurt macht over ons geeft aan degene die die hoop biedt. Omwille van onpartijdigheid zal ik hier niet ingaan op details of voorbeelden – maar vrijwel iedereen kan waarschijnlijk iets bedenken uit recente soundbites dat in dit patroon past.
Grotendeels komt het neer op twee dingen: geld en macht.
Dus om terug te komen op ons Starbucks-voorbeeld: laten we zeggen dat ik de gewoonte heb om drie keer per week naar Starbucks te gaan. Laten we dan zeggen dat ik me zorgen begin te maken vanwege al het nieuws over de “slechte economie” en op mijn uitgaven ga letten. Voor tien of vijftien dollar per week, als ik niet meer naar Starbucks ga, kan ik $ 42-63 dollar per maand “bespaarden”, of $ 520-780 per jaar. Dat klinkt als veel geld als ik werkloos word en nog steeds benzine en boodschappen moet kopen.
Maar als ik naar het grote geheel kijk en aan anderen dan mezelf denk – zoals de Starbucks-medewerkers (om nog maar te zwijgen van de aandeelhouders) van wie ik zojuist het levensonderhoud in gevaar heb gebracht – is het echt een slecht idee. Het zal echter niet veel helpen als ik de enige ben die Starbucks (en alle andere ‘luxe’ bedrijven) blijft steunen; iedereen moet zijn of haar deel doen.
Tot slot las ik een hartverscheurend verhaal van een vrouw die, wanhopig op zoek naar geld, een theepot verkocht die van haar grootmoeder was geweest. De theepot had grote sentimentele waarde, aangezien haar grootmoeder haar had opgevoed, en het symboliseerde de liefde en zorg van haar grootmoeder voor haar.